Στη σύγχρονη ιστορία με την αστικοποίηση, το διεθνές εμπόριο και τη βιομηχανική επανάσταση πλέον δε παίζει το σπουδαιότερο ρόλο το πολιτικό σύστημα αλλά το οικονομικό. Το καπιταλιστικό σύστημα λοιπόν που έχει επικρατήσει έχει οικονομικούς κύκλους, οι περισσότεροι εξ’ αυτών διαρκούν 8 -13 χρόνια! Λίγο πριν το τέλος τους βλέπουμε μία φούσκα να σπάει και μετά μία κρίση. Έτσι, ξεκινάνε πάλι τα πράγματα από την αρχή για να καταλήξουν πάλι σε φούσκα.
Συνήθως έχει τέσσερα στάδια. Στην πρώτη φάση είναι σε αδράνεια με την τιμή να παραμένει σχετικά σταθερή. Έπειτα στη δεύτερη, θα επενδύσουν οι ¨έχοντες γνώση¨. Ακολουθεί η φάση της μανίας, με την απληστία να ωθεί τους επενδυτές στην τέταρτη φάση και καταστροφή τους που σπάει και η τιμή πέφτει απότομα.
Τι σημαίνει όμως φούσκα; Πρακτικά είναι όταν η καμπύλη της προσφοράς και της ζήτησης για κάτι που έχει θεωρητικά μεγάλη αξία την κάθε εποχή μετακινείται με αποτέλεσμα να αυξάνεται σταδιακά η τιμή του πολλές φορές πάνω από τη λογιστική του αξία χωρίς να το αξίζει. Συνήθως συνοδεύεται από συνθήκες πανικού, τεχνολογικής εξέλιξης ή ακόμα και απληστίας. Λογικό είναι όποιος επενδύσει τόσο ακριβά να χάσει την περιουσία του.
Παρουσιάζουμε λοιπόν τις 13 μεγαλύτερες φούσκες της παγκόσμιας οικονομικής ιστορίας, σχολιασμός στη συνέχεια!
1634-38: Τουλίπες: Η πρώτη καταγεγραμμένη «φούσκα» αφορούσε ένα λουλούδι. Ένας ιός έκανε τις τουλίπες να ανθίζουν σε πολλά και φανταχτερά χρώματα. Πολλοί Ολλανδοί διέθεσαν τις αποταμιεύσεις μίας ζωής για να αγοράσουν τουλίπες, οι οποίες έφτασαν να κοστίζουν όσο ένα σπίτι κατεστράφησαν οικονομικά στα μέσα του 17ου αιώνα.
1720: South Sea Co.: Bρετανοί τραπεζίτες θεωρούσαν ότι η αγορά μετοχών της εταιρείας South Sea Co., που είχε το μονοπώλιο στο εμπόριο με τις αποικίες της Ισπανίας στη Νότιο Αμερική, ήταν ασφαλές στοίχημα. Η εταιρεία απέτυχε όμως να εμφανίσει κέρδη.
1848: Χρυσός 1: Η ανακάλυψη χρυσού στη Βόρεια Καλιφόρνια πυροδότησε μία μαζική μετανάστευση κερδοσκόπων στην πολιτεία. Αποτέλεσμα απλά το αναμενόμενο.
1860-70: Σιδηρόδρομοι: Μετά τον εμφύλιο πόλεμο στις ΗΠΑ άρχισαν να κατασκευάζονται σιδηρόδρομοι σε ολόκληρη τη χώρα. Οι μετοχές των εταιρειών σιδηροδρόμων κάλυπταν κάποια στιγμή το 40% της συνολικής κεφαλαιοποίησης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
1890: Ποδήλατα: Περισσότερες από 300 επιχειρήσεις στα τέλη του 19ου έκαναν "αγώνα δρόμου" για ένα ισχυρό μερίδιο στην αγορά ποδηλάτου. Και μετά ήρθε το αυτοκίνητο....
1920: Ραδιόφωνο: Ο ενθουσιασμός για την τεχνολογία του ραδιοφώνου οδήγησε τη δεκαετία του '20 σε μία «φούσκα» αντίστοιχη με εκείνη των εταιρειών ιντερνέτ το 2000.
1959: Ηλεκτρονικά: Κάθε εταιρεία με κατάληξη "-tron" στο όνομά της (Astron, Transitron) είδε τη μετοχή της να εκτινάσσεται στο διάστημα. Το 1962 ήρθε η ανώμαλη προσγείωση.
1974-80: Χρυσός 2: Με τον πληθωρισμό να καλπάζει οι τιμές σκαρφάλωσαν από τα 100 δολ. ανά ουγκιά το 1974 στα 850 δολ. το 1980.
1980-84: Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές: Οι κατασκευάστριες προσωπικών υπολογιστών ήταν για περίπου τέσσερα χρόνια οι μεγάλοι κερδισμένοι. Οι μετοχές τους όμως κατέγραψαν κατακόρυφη πτώση το 1984. Ωστόσο αυτοί που ξεκίνησαν πρώτοι (first mover advantage) μπόρεσαν να διατηρήσουν μεγάλα μερίδια αγοράς και μετά την κρίση.
1985-90: Ιαπωνία: Μία «δίδυμη φούσκα», στην αγορά ακινήτων και μετοχών, αντιμετώπισε η Ιαπωνία. Πριν, είχαν φτάσει στο σημείο να μετράνε τα σπίτια σε τετραγωνικά εκατοστά! Έπειτα, η απομείωση της αξίας των ακινήτων έγινε κόμπος στο λαιμό για πολλούς δανειολήπτες.
1997 - 2000: Ίντερνετ: Το γνωστό πάρτι με τις εταιρείες που είχαν κατάληξη ".com" τελείωσε το 2000.
2003 - 2007: Ακίνητα: Μια συντηρητική επένδυση έγινε το αντικείμενο κερδοσκοπίας. Η παγκόσμια οικονομία ήταν στο τέλος ενός ακόμα κύκλου. Όταν έσπασε η «φούσκα» πυροδότησε ντόμινο κλυδωνισμών.
2008 - σήμερα: Χρυσός 3: Εν μέσω παγκόσμιας κρίσης και ανασφάλειας οι επενδυτές έτρεξαν στο "καταφύγιο" του χρυσού. Σήμερα η τιμή του υπερβαίνει τα 1.636 δολ. ανά ουγκιά, έχοντας ξεκινήσει να πέφτει από τα ψηλά των 1.914 $/ουγκιά.
Τι παρατηρούμε από τις παραπάνω αναφορές; Πόσα κοινά μπορούμε να βρούμε; Αρχικά, πολλά από τα κοινά συνιστούν την ανθρώπινη ψυχολογία. Ο άνθρωπος είναι μιμητικό ον. Θα αγοράσει συνήθως ακριβά όπως οι περισσότεροι και θα πουλήσει επίσης φθηνά όταν το κάνουν πάλι οι περισσότεροι. Μανία, απληστία, μιμητισμός, πανικός και γενικά αγελαία συμπεριφορά είναι οι λέξεις κλειδιά! Έπειτα, γοητεύεται πάντα με το νέο και ανεξερεύνητο τεχνολογικό τομέα ή ένα μπλε ωκεανό όπως λέμε στο χώρο των επιχειρήσεων. Τέλος, τα ασφαλή καταφύγια όπως είναι ο χρυσός δείχνουν ότι ποτέ δε μαθαίνει από την ιστορία. Ή μήπως δε θέλει να μάθει;
Τέλος, σαν κερασάκι στην τούρτα, παραθέτουμε το γράφημα με τις τιμές του χρυσού τα τελευταία δυο χρόνια, σας θυμίζει κάτι που είδατε παραπάνω;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου