Παρασκευή 29 Ιουνίου 2012

Σε αναζήτηση ... πυξίδας

   Το σημερινό θέμα έχει να κάνει με το "φιλοσοφικό" ερώτημα αν ο γιαλός είναι στραβός ή εμείς στραβά αρμενίζουμε. Πόσο μάλλον πως όταν και τα δυο δεδομένα είναι πιθανά. Αφορμή όμως ήταν και συνεχίζει να είναι μία εταιρία, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών, η ΔΕΗ.

Εμείς στραβά αρμενίζουμε;

   Η εταιρία, λόγω της στάσης πληρωμών που έχει παρατηρηθεί τόσο από επιχειρήσεις όσο και από οικιακούς χρήστες, εμφανίζει εδώ και καιρό μικρή ρευστότητα και δυσκολία στη πληρωμή των υποχρεώσεων της. Με ανακοίνωση στις 12/6/2012 μεταξύ άλλων ανακοίνωσε ότι:

• Η ΔΕΗ εξετάζει όλες τις πιθανές πηγές χρηματοδότησης και στα πλαίσια αυτά βρίσκεται σε συζητήσεις και με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

 • Η σύναψη οποιουδήποτε νέου δανείου αφορά τη χρηματοδότηση της λειτουργίας και ανάπτυξης της Εταιρείας και δεν σχετίζεται με την αποπληρωμή υφιστάμενου χρέους.

 • Δεν υφίσταται θέμα παροχής εξασφαλίσεων προς τις τράπεζες με τις οποίες η ΔΕΗ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την αναχρηματοδότηση των δανειακών λήξεων του 2012.

   Σήμερα, 29/6/2012 δανείστηκε από την Αγροτική Τράπεζα 150 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 11,9%. Αυτό και μόνο το νούμερο από μόνο του θα έπρεπε να προκαλούσε σοκ. Ωστόσο, ο μέσος δανεισμός από τρεις τράπεζες 525 εκατ. ευρώ θα κυμανθεί στο 9%. Δάνειο 11,9% για ανάπτυξη της εταιρίας;

   Η ΔΕΗ πλέον παίρνει μια πρόσκαιρη ανάσα καθώς ολοκληρώνει το μεγαλύτερο μέρος της αναχρηματοδότησης του δανεισμού της που λήγει εντός του 2012 (700 εκατ. ευρώ επί συνόλου 1,2 διs.). Ωστόσο, μέχρι το τέλος του έτους καλείται να έρθει σε συμφωνία με τράπεζες για την αναχρηματοδότηση και του υπόλοιπου δανεισμού που ωριμάζει, ύψους 500 εκατ. ευρώ περίπου. Χωρίς ωστόσο να ξέρουμε πως θα είναι οι συνθήκες μέχρι τότε και σε τι επίπεδο θα έχει φτάσει η στάση πληρωμών.

Αλλά και ο γιαλός είναι στραβός...

   Το Χρηματιστήριο Αξιών πλήρως ευθυγραμμισμένο με τις πολιτικές εξελίξεις. Οι ανακοινώσεις και οι φήμες δημιουργούν ένα ασανσέρ που πότε ανεβάζει την αξία των μετοχών χωρίς να υπάρχει θετική εξέλιξη και πότε τις ρίχνει χωρίς να υπολογίσει βασικά μεγέθη.

   Μετά από τέτοια ανακοίνωση για δανεισμό, είχαμε ημερήσια άνοδο για τη ΔΕΗ 10,65%. Αυτό οφείλεται στην ευφορία που προκάλεσε η σύνοδος κορυφής, το πρόβλημα όμως παραμένει και διογκώνεται. Στις αρχές του 2013 είναι πολύ πιθανό η ΔΕΗ να αναγκαστεί σε στάση πληρωμών.

   Ίσως η εταιρία να χρειαστεί πρόγραμμα εξυγίανσης, κάποιο νέο business plan που θα περιλαμβάνει διάσπαση της εταιρίας σε διάφορα SBUs (Strategic Business Units) και πώληση όσων από αυτών δεν είναι στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας. Ο γιαλός θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για να ισιώσει.


Τετάρτη 27 Ιουνίου 2012

Παλιές αμαρτίες Vol.1


Είναι παλιά ιστορία αλλά δεν πρέπει να την ξεχνάμε 
  
Η γέφυρα Ρίου Αντιρρίου κόστισε συνολικά 740 εκ ευρώ ή 252 δισ. δραχμές. Από αυτά:

  • Το 10% ( 74 εκ. ευρώ, ή 25 δισ. δρχ.) το έβαλε η κοινοπραξία που την κατασκεύασε και την εκμεταλλεύεται
  • Το 40% ( 296 εκ. ευρώ – 101 δισ. δρχ.) είναι η συμμετοχή του δημοσίου, δηλαδή το πληρώσαμε εμείς
  • Το υπόλοιπο 50% ( 370 εκ. ευρώ – 126 δισ. δρχ.) είναι δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα, με κρατικές εγγυήσεις. Που σημαίνει ότι αν στραβώσει η δουλειά, η τράπεζα θα πάρει τα λεφτά της από το κράτος, δηλαδή από εμάς. Αν δεν στραβώσει, θα τα πάρει από τα διόδια, δηλαδή πάλι από εμάς.(Είδες που θα πάει η σύνταξη κι ο μισθός που σου έκοψαν;)


Βάσει των συμφωνημένων, η κατασκευάστρια κοινοπραξία θα εκμεταλλεύεται τη γέφυρα μέχρι το 2039, δηλαδή επί 35 χρόνια. Από την εκμετάλλευση αυτή, υπολογίζεται ότι θα εισπράξει 1,7 δισ. ευρώ, ή 579 δισ. δραχμές. Αν αφαιρέσει κανείς τα 370 δισ. της τράπεζας, υπολείπονται 209 δισ. για την κοινοπραξία, δηλαδή 8,36 φορές παραπάνω από όσα έβαλε, ή περιθώριο κέρδους 736%.
Δεν είναι κι άσχημα!

Αν το υπολογίσουμε αυτό σε διάστημα 35 χρόνων, προκύπτει εύκολα ότι κάθε χρόνο η κατασκευάστρια κοινοπραξία θα καθαρίζει περίπου 6 δισ. δηλαδή το ¼ της αρχικής της συμμετοχής στο έργο.

Δηλαδή σε 4 χρόνια θα έχει πάρει τα λεφτά της πίσω και θα της μένουν άλλα 31 χρόνια να εισπράττει.
(σ.σ. ΝΑ ΤΟ ΕΠΑΝΑΛΑΒΟΥΜΕ ΑΥΤΟ: Δηλαδή σε 4 χρόνια θα έχει πάρει τα λεφτά της πίσω και θα της μένουν άλλα 31 χρόνια να εισπράττει.)

Αυτού του είδους οι δουλειές, πριν τις βαφτίσουν «υποδειγματικά αναπτυξιακά έργα», τις λέγανε απλώς «αποικιακές». Και ο βασιλεύς Λεοπόλδος, στο Κονγκό, το 1900, με τέτοιους όρους δούλευε.

Γεννάται λοιπόν το ερώτημα πώς μπορεί κάποιος με αρχικό κεφάλαιο 25 δισ. δηλαδή όσο κοστίζει η κατασκευή ενός ολυμπιακού σταδίου μαζί με τις υπερβάσεις (και λίγο παραπάνω από όσα κατηγορείται ο Νεονάκης ότι κέρδισε στο χρηματιστήριο) να βγάλει σε τέσσερα χρόνια τα λεφτά του και εφτά φορές άλλα τόσα στα επόμενα 31 χρόνια. Η απάντηση είναι απλή: πρέπει να βρεις κάποιον να σου βάλει το υπόλοιπο 90% της επένδυσης, χωρίς καμία αξίωση στα κέρδη. Υπάρχει τέτοιος μαλάκας; Ναι, υπάρχει. Ο Έλλην φορολογούμενος, δηλαδή εμείς.

Από πλευράς του Έλληνος φορολογουμένου, η κατάσταση έχει ως εξής:
  • 101 δισ. (δηλαδή όσο η κρατική συμμετοχή) πληρώσαμε στη φάση της κατασκευής και3
  • 579 δισ. (δηλαδή όσα περιμένουν να εισπράξουν στην 35ετία) πληρώνουμε σε διόδια στην φάση της εκμετάλλευσης.

Αυτό σημαίνει ότι πληρώνουμε 680 δισ. για μια γέφυρα που αποδεδειγμένα στοίχισε 252, δηλαδή πληρώνουμε τη γέφυρα 2,7 φορές παραπάνω από το πραγματικό της κόστος. (Σχεδόν τρεις. Από εκεί πρέπει να βγήκε αυτό που λένε «Τρεις Γέφυρες»).

Αυτό το μοντέλο κατασκευής δημοσίων έργων ονομάζεται ΣΔΙΤ- «Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» και διαφημίζεται ως ο πλέον σύγχρονος και αποτελεσματικός δρόμος για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Αν η γέφυρα είχε κατασκευαστεί με τις οπισθοδρομικές μεθόδους του προηγούμενου αιώνα, θα μας είχε κοστίσει 252 δισ. και θα την είχαμε αποσβέσει με τους ίδιους ρυθμούς σε 15 χρόνια και τρεις μήνες.

Αλλά ακόμα κι αν ο κράτος επέμενε να εισπράττει διόδια επί 35 χρόνια, ώστε να μαζέψει 2,7 φορές την αξία της γέφυρας, έχει κάποια διαφορά να πληρώνεις διόδια στο κράτος και όχι σε κοινοπραξίες εταιρειών. Διότι τα λεφτά που πάνε σε κοινοπραξίες δεν θα τα ξαναδούμε ποτέ, ενώ τα λεφτά που πάνε στο κράτος, όλο και κάποια τρύπα θα μπαλώσουν.

Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος αφελής να αναρωτηθεί γιατί το κράτος, αφού πλήρωσε που πλήρωσε το 40% (296 δισ.) της γέφυρας και δανείστηκε το άλλο 50% (370 δισ.), δεν έδινε και 25 δισ. στην κατασκευάστρια εταιρεία, να φτιάξει τη γέφυρα και να πάει στο καλό, αντί να μας κάθεται 35 χρόνια στο σβέρκο σαν τον Προκρούστη και να εισπράττει διόδια. Αλλά όχι. Διότι τότε η γέφυρα θα ήταν δημόσια επένδυση, πράγμα που γενικώς δεν αρέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και διότι ως δημόσια επένδυση, θα ξέφευγε διαρκώς από τον προϋπολογισμό και από τα χρονοδιαγράμματα, για να μην πούμε ότι πιθανώς να ήταν και ελαττωματική στην κατασκευή της.

Αυτό πανηγύριζε ο Λαλιώτης όταν έτρεχε λαμπαδηδρόμος πάνω στη γέφυρα με το σορτσάκι και την ολυμπιακή δάδα: ότι μετά από είκοσι χρόνια εξουσίας, βρήκαν έναν τρόπο να φτιάξουνε το έργο χωρίς να φάνε τα λεφτά σε μίζες (πράγμα που δεν καταφέρανε π.χ. με το Κτηματολόγιο) και ο τρόπος αυτός είναι να μας κοστίζει τρεις φορές πάνω από την αξία του, μόνο και μόνο επειδή κάποιος ιδιώτης έβαλε το 10%. Αληθινά υποδειγματικό αναπτυξιακό έργο.

Αλλά το πιο άσχετο απ’ όλα είναι αυτές οι επικλήσεις στον Χαρίλαο Τρικούπη, που οραματίστηκε τη ζεύξη Ρίου Αντιρρίου για να φέρει την ανάπτυξη στη Δυτική Ελλάδα. Διότι ο Χαρίλαος Τρικούπης δεν οραματίστηκε τη ζεύξη για να περνάνε ΙΧ, που άλλωστε τότε δεν υπήρχαν καν. Την οραματίστηκε για να περάσει το τρένο. Και από τη γέφυρα Ρίου Αντιρρίου τρένο δεν περνάει, με συνειδητή πολιτική απόφαση, για να μη μειώνει τα περιθώρια κέρδους της κοινοπραξίας που την εκμεταλλεύεται. (Για τον ίδιο ακριβώς λόγο δεν περνάνε λεωφορεία από την Αττική Οδό).

Υπ’ αυτήν την έννοια, το όραμα του Τρικούπη όχι μόνο δεν υλοποιείται, αλλά καθίσταται ακόμα πιο ανεδαφικό, αφού πλέον για να περάσει τρένο πρέπει να γίνει υποθαλάσσια σήραγγα – νέοι εργολάβοι, νέος δανεισμός, νέες επωφελείς Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα- ή να το περνάνε απέναντι με το φεριμπότ.

Oλ’ αυτά είναι αμφίβολα για τα επόμενα 35 χρόνια, που το πέρασμα βρίσκεται σε ιδιωτικά χέρια, σκληρούς και αποφασισμένους φραγκοφονιάδες, αλλά οι κάτοικοι της υποανάπτυκτης Ηπείρου που περιμένουν το τρένο από την εποχή του Τρικούπη, μπορούν να νιώθουν περήφανοι για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.


Σάββατο 23 Ιουνίου 2012

ΑΣΟΕΕ, μία μικρή Ελλάδα


   Όσοι από εσάς μένετε στην Αθήνα, έχετε περάσει πρόσφατα μία βόλτα από την ΑΣΟΕΕ; Πρόκειται για το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο τόσο έξω (εδώ και χρόνια γνωστό) όσο και εσωτερικά έχει γίνει χώρος διαμονής και παράνομων δραστηριοτήτων μεταναστών - αναρχικών ομάδων άσχετων με το πανεπιστήμιο καθώς και ανίδεων αριστεριστών, πολιτικών θυμάτων. Για του λόγου το αληθές δείτε παρακάτω.


   Τι είναι το άσυλο και γιατί πρέπει να επιτρέπει τέτοια φαινόμενα; Το Πανεπιστημιακό ΆσυλοΑκαδημαϊκό Άσυλο ή Άσυλο χαρακτηρίζει την ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και διδασκαλία, καθώς και την ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών μέσα σε πανεπιστημιακούς χώρους. Βλέπετε κάποια ελεύθερη διακίνηση ιδεών στην παραπάνω φωτογραφία;

   Παράνομοι μετανάστες χρησιμοποιούν την ΑΣΟΕΕ ως ορμητήριο, αποθηκεύοντας τα εμπορεύματα τους εντός του κτιρίου και διαμένοντας σε αυτό. Αντιεξουσιαστικές - αναρχικές ομάδες έχουν το οπλοστάσιο τους στον κήπο κρύβοντας από ρόπαλα μέχρι και μολότοφ. Δε μοιάζει πολύ δημοκρατικό το όλο σκηνικό!


   Και συνεχίζω με τους αριστεριστές φοιτητές, τους οποίους πριν βρουν μια δουλίτσα με το μέσο του μπαμπά, έτσι επειδή το άξιζαν, έχουν φτάσει το Πανεπιστήμιο σε αυτό το χάλι και έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Η επανάσταση σας είναι μία φούσκα σαν τη ζωή σας. Οι πολιτικές που σας τάζουν έχουν αποτύχει και τα σοβιετικά κράτη έχουν γίνει πιο καπιταλιστικά και από την Αμερική. Σας έχω καλά νέα, τα ψέματα τελειώσαν.

   Στο Πακιστάν, στο Αφγανιστάν και στα γύρω κράτη, αν πουλούσατε παράνομα ή κλέβατε μπορεί και να σας έκοβαν το χέρι από τη ρίζα, έτσι για παραδειγματισμό.

   Αν θέλετε να είστε υπέρ των παράνομων μεταναστών, μπράβο σας και πολύ καλά κάνετε. Μπορείτε να τους πάρετε σπίτι σας και δε θα σας πει ποτέ κανείς το παραμικρό για αυτό, ίσα ίσα. Αλλά βλέπετε σπίτι ο μπαμπάς δεν αφήνει και θα κοπεί και το χαρτζιλίκι... τι επαναστάτης θα είναι μετά ο υιός; πως θα πάρει καπνό και το νέο i phone 4s; 


   Εσείς που κατεβάζετε την ελληνική σημαία και υψώνετε αυτό το κόκκινο κουρέλι, εύχομαι να μην έρθει η στιγμή να ζήσετε μία κατοχή για να καταλάβετε πόσο βαριά είναι η γαλανόλευκη και τι ιστορία έχει. Εύχομαι στη χρεοκοπημένη Ελλάδα του αύριο, να μη λένε τα παιδιά σας Τζεμίλ και Μεχμέτ. Γιατί τότε θα είναι αργά.



   Τέλος, πρέπει να πούμε πως η ανάπτυξη και η ευημερία στη χώρα μας θα έρθει όχι από αυτούς που κολλάνε αφίσες κομμάτων αλλά από αυτούς που εργάζονται, χύνουν ιδρώτα και σκύβουν πάνω από τα προβλήματα. Από αυτούς που κάθε μέρα γίνονται λίγο καλύτεροι στη δουλειά τους, σαν επαγγελματίες και σαν άνθρωποι.

Δείτε συνοπτικά τη νομοθεσία σχετικά με το Πανεπιστημιακό άσυλο.

Παρασκευή 22 Ιουνίου 2012

Αγόρασε στη φήμη... πούλα στην είδηση

   Λέει μία πολύ παλιά στρατηγική για την αγοραπωλησία μετοχών για βραχυπρόθεσμες επενδύσεις. Ο κανόνας αυτός συνέχεια επιβεβαιώνεται, με κορύφωση τη περασμένη εβδομάδα. Το Χρηματιστήριο Αθηνών αποτελεί μία χαρακτηριστική περίπτωση. Παρακάτω παραθέτω το γράφημα από το euro today


   Έχω μαρκάρει με μαύρο την ημέρα των εκλογών, η οποία αποτελεί και τον καταλύτη της όλης πορείας του χρηματιστηρίου Αθηνών. Από τις 471 μονάδες στις 5/6 έφτασε στις 619 μόλις μέσα σε 12 συνεδριάσεις, δηλαδή περίπου μισό μήνα.

   Ήταν ο μισός μήνας που "απαγορεύονταν" να δημοσιοποιούνται οι δημοσκοπήσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα, κάτι που γίνεται χωρίς υπόσταση και λόγο. Οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις είχαν ξεκάθαρο προβάδισμα χωρίς όμως αυτό να μαθευτεί ευρέως.

   Έτσι, οι έχοντες τη πληροφόρηση και με τις φήμες να οργιάζουν στη τηλεόραση περί δραχμής, σοβιετίας και έξοδο από την ΕΕ, τοποθετήθηκαν πάρα πολύ καλά σε μετοχές οι οποίες αν και στη δίνη της κρίσης, όπως αυτές των τραπεζών, προσέφεραν βραχυπρόθεσμα υπεραποδόσεις.

   Χαρακτηριστικό παράδειγμα και οδηγό, αποτελεί η μετοχή της Εθνικής τράπεζας. Από τα 0,898€ έφτασε τα 1,350€. Μιλάμε για 0,452€ κέρδος ανά μετοχή, ήτοι 33,50% απόδοση

   Τέλος, θα ήθελα να σχολιάσω πως το παιχνίδι με τις φήμες είναι περίπου 10 προς 1. Δηλαδή τις περισσότερες φορές οι φήμες δε στέκουν σε πραγματικά γεγονότα αλλά σε υποκειμενικά. Ο κόσμος ως σύνολο αντιδρά πάντα ως αγέλη με αποτέλεσμα είτε να ενθουσιάζεται είτε να είναι σε κατάσταση πανικού. Έτσι, τις περισσότερες φορές αναγκάζονται μια βραχυπρόθεσμη επένδυση σε μετοχές να μετατρέπεται σε μακροπρόθεσμη ώστε να καλυφθούν οι τυχόν απώλειες από επικείμενη πτώση.

   Η καλύτερη στρατηγική χαρτοφυλακίου είναι η μεγάλη διασπορά σε διάφορες επενδύσεις και ο γενικός χρυσός κανόνας: αγόρασε στις κηδείες και πούλα στις χαρές.



Σάββατο 16 Ιουνίου 2012

Τι σημαίνει η Νέα Δραχμή;


 Πριν την αυριανή εκλογική αναμέτρηση και τη πληθώρα σεναρίων που έχουμε ακούσει σε κάθε μήκος και πλάτος της ελληνικής κοινωνίας, αναρτώ το κείμενου του Μιχαλη Νικολετου* ανώτερο στέλεχος Hedge Fund.



Το τελευταίο καιρό ακούμε συνέχεια για τη δραχμή, θα ήταν καλό λοιπόν να δούμε αναλυτικά τι σημαίνει αυτό. Οι πολιτικοί το μόνο που κάνουν είναι να κινδυνολογούν (που στην προκειμένη περίπτωση είναι και το σωστό να κάνουν), ενώ θα έπρεπε να εξηγήσουν αναλυτικά τι σημαίνει για την Ελλάδα η έξοδος από το ευρώ. Κινδυνολογώντας, χωρίς να εξηγούν τις πραγματικές επιπτώσεις, το μόνο που καταφέρνουν είναι να δημιουργούν τη πεποίθηση ότι αυτό γίνεται καθαρά και μόνο για εκλογικούς και όχι για πραγματικούς λόγους. Θα ήθελα λοιπόν να εξηγήσω όσο πιο απλά γίνεται και με όσο λιγότερους οικονομικούς και τεχνοκρατικούς όρους του τι θα συμβεί αν η Ελλάδα αποφασίσει να πάει στη δραχμή έτσι ώστε να είναι απόλυτα κατανοητό.

Καταρχήν πριν ξεκινήσω να δούμε μερικά οικονομικά στοιχεία για την Ελλάδα. Το χρέος της Ελλάδας είναι 245 δισ. ευρώ με επιτόκιο περίπου 2,8%. (Να σημειώσουμε ότι σήμερα η Ιταλία δανείζεται με 5,6% και η Ισπανία με 6,1%). Το πρωτογενές έλλειμμα (δηλαδή τα έσοδα του κράτους
- έξοδα του κράτους) της Ελλάδας είναι 4,5 δισ. ευρώ τον χρόνο (σύμφωνα πάντα με τα σημερινά δεδομένα) και το εμπορικό έλλειμμα (δηλαδή εξαγωγές - εισαγωγές) είναι 12,4 δισ. ευρώ (δηλαδή εισάγουμε 12,5 δισ. παραπάνω από αυτά που εξάγουμε).

Τώρα ας υποθέσουμε ότι αύριο πάμε στη δραχμή. Με το που δημιουργηθεί η δραχμή θα αρχίσει να υποτιμάται στην ελεύθερη αγορά. Ενώ η αρχική ισοτιμία θα είναι 1-1 με το ευρώ μετά από λίγα λεπτά θα είναι στο 50% της αξίας του (και αυτό είναι αισιόδοξο απλά το βάζω για να δούμε τις συνέπειες). H ισοτιμία δεν θα είναι σταθερή και οι βίαιες διακυμάνσεις θα αναγκάσουν την Ελλάδα να την κλειδώσει (σε σχέση με κάποιο δυνατό νόμισμα, λογικά το ευρώ αν και αυτό δεν είναι απαραίτητο) στα καινούργια επίπεδα (έστω ότι το κάνει 50% χαμηλότερα). Δυστυχώς όμως αυτό δεν θα έχει μεγάλη διάρκεια καθώς το κράτος προκειμένου να καλύπτει τις ανάγκες του (κυρίως λόγω του ελλείμματος που είναι 4,5 δισ.) θα τυπώνει δραχμές και αναγκαστικά (κάποια στιγμή) θα αφήσει την ισοτιμία ελεύθερη.

Εφόσον το χρέος είναι σε ευρώ, με την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, το χρέος θα διπλασιαστεί σε σχέση με τη καινούργια δραχμή. Άρα η Ελλάδα θα έχει δύο επιλογές ή να συνεχίσει να πληρώνει το χρέος της (πράγμα που φαίνεται αδύνατο) ή να προβεί σε μονομερή διαγραφή του. Αν / Όταν προβεί στη διαγραφή του, η Ελλάδα θα αποκοπεί από όλα τα διεθνή χρεοπιστωτικά μέσα και πλέον δεν θα μπορεί ούτε να δανειστεί ούτε να κάνει εύκολα συναλλαγές με το εξωτερικό, καθώς κανείς δεν θα δέχεται τη δραχμή σαν νόμισμα πληρωμών. Θα ήθελα να σημειώσω εδώ ότι ιστορικά οι μόνες τρεις χώρες που δεν έχουν πληρώσει το χρέος τους στο ΔΝΤ είναι η Σομαλία, το Σουδάν και η Ζιμπάμπουε.

Με το που η Ελλάδα πάει στη δραχμή, οι τράπεζες αυτομάτως θα κρατικοποιηθούν το οποίο θα έχει σαν συνέπεια τη φραγή κεφαλαίων. Δηλαδή, για να μη φύγουν τα χρήματα στο εξωτερικό, στη τσέπη μας, στο σεντούκι, στο σπίτι, οι τράπεζες θα βάλουν φραγή ώστε ο κόσμος να μπορεί να τραβήξει μέχρι ένα ορισμένο ποσό την ημέρα. Ο λόγος που θα το κάνουν αυτό οι τράπεζες είναι για να επιβιώσουν, διότι αν όλοι τραβήξουν τα χρήματά τους τότε όλες οι τράπεζες θα πτωχεύσουν με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στην ερώτηση αν οι καταθέσεις θα γυρίσουν σε δραχμές υπάρχουν δύο επιλογές. Αν οι καταθέσεις γυρίσουν σε δραχμές τότε και τα δάνεια προς τις τράπεζες θα πρέπει να γυρίσουν σε δραχμές και αντιστρόφως αν οι καταθέσεις μείνουν σε ευρώ τότε και τα δάνεια προς τις τράπεζες θα μείνουν σε ευρώ. Δυστυχώς το να μείνουν οι καταθέσεις σε ευρώ και τα δάνεια σε δραχμές δεν είναι εφικτό.

Στη συνέχεια η Ελλάδα προκειμένου να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα που είναι 4,5 δισ. (σημερινά ευρώ) θα πρέπει να τυπώσει δραχμές, με συνέπεια την περαιτέρω μείωση της αξίας της δραχμής και τη δημιουργία υψηλού πληθωρισμού. Αυτό εκτός από το να μειώνει την αγοραστική δύναμη της δραχμής (λόγω πληθωρισμού) θα έχει και σαν αποτέλεσμα να αυξηθούν τα επιτόκια σε επίπεδα του 20% όπως είχαμε τη δεκαετία του 80, με τη μόνη διαφορά ότι θα πάρει πάρα πολύ χρόνο για να μάθει η αγορά να λειτουργεί σε αυτά τα επίπεδα.

Οσον αφορά το εμπορικό έλλειμμα, η Ελλάδα θα σταματήσει να εισάγει, καθώς η υποτίμηση της δραχμής θα κάνει τα εισαγόμενα προϊόντα πάρα πολύ ακριβά. Αυτό θα δημιουργήσει ένα βραχυπρόθεσμο πρόβλημα στα τρόφιμα που λογικά θα καλυφτεί από την τοπική παραγωγή. Η μεγαλύτερη ανησυχία όμως θα στραφεί προς την έλλειψη πετρελαίου και φαρμάκων που ούτε μπορούμε να παράγουμε αλλά ούτε και θα έχουμε τη δυνατότητα να εισάγουμε.

Αυτές είναι οι πρώτες και γρήγορες συνέπειες του να πάει η Ελλάδα στη δραχμή. Στη συνέχεια θα χαθούν περαιτέρω θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και είναι αρκετά πιθανό να υπάρξει κοινωνική εξέγερση, καθώς ο κόσμος για καθαρά λόγους επιβίωσης θα αναγκαστεί να προβεί στη βία.

Στον αντίποδα αυτών των γεγονότων υπάρχουν κάποιοι που θα υποστηρίξουν ότι η Ελλάδα θα γίνει πιο ανταγωνιστική και ότι τα θετικά της δραχμής θα βοηθήσουν την Ελλάδα να βγει από την κρίση πιο γρήγορα. Η αλήθεια είναι ότι λόγω της δραχμής η Ελλάδα θα γίνει πιο ανταγωνιστική αλλά ποιο θα είναι το σημείο εκκίνησης; Ο βασικός μισθός των 580 ευρώ θα φαίνεται σαν οπτασία, γιατί πλέον ο Ελληνας θα παίρνει το ισόποσο σε δραχμές το οποίο θα έχει μειωθεί κατά 50% (δηλαδή 580 δραχμές που θα ισοδυναμούν πλέον με 290 ευρώ) λόγω της υποτίμησης (αν προσθέσουμε και τον πληθωρισμό η αγοραστική δύναμη μειώνεται περαιτέρω). Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα πιέζεται να κάνει μια εσωτερική υποτίμηση η οποία είναι βάρβαρη για τον ελληνικό λαό αλλά δυστυχώς η εναλλακτική της δραχμής θα είναι πολύ πιο βάρβαρη και με αβέβαια αποτελέσματα. Τα διαρθρωτικά λοιπόν μέτρα τα οποία καλείται σήμερα να κάνει η χώρα θα είναι πάλι τα ίδια αλλά κάτω από πολύ πιο δυσμενείς συνθήκες και χωρίς καμιά πολυτέλεια χρόνου υλοποίησης.

Ενα άλλο επιχείρημα είναι ότι η Ελλάδα θα μπορεί να εξάγει, αλλά τι έχουμε να εξάγουμε; Η βιομηχανία μας είναι πολύ μικρή για να μπορεί να στηρίξει την Ελλάδα (μέχρι να τη δημιουργήσουμε θα πάρει τουλάχιστον 2 χρόνια). Όσοι πιστεύουν ότι ο τουρισμός θα βοηθήσει, απλά θα τους παρέπεμπα να δουν τι έγινε στην Αίγυπτο πέρσι που ο τουρισμός έπεσε 40% λόγω των πολιτικών αναταράξεων. Ο λόγος που ο τουρισμός είναι φέτος σε χειρότερα επίπεδα από πέρσι δεν είναι λόγω τιμών, είναι λόγω του ότι ο κόσμος φοβάται να έρθει στην Ελλάδα με αυτά που συμβαίνουν και βλέπει στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Αν πάμε λοιπόν στη δραχμή, οι κοινωνικές αναταράξεις θα αυξηθούν και τα έσοδα από τον τουρισμό θα μειωθούν περαιτέρω. Ο μόνος τομέας που θα επωφεληθεί σε περίπτωση που η Ελλάδα πάει στη δραχμή είναι ο αγροτικός που δεν είναι αρκετά μεγάλος για να στηρίξει την ελληνική οικονομία.

Τέλος, όσον αφορά το κομμάτι των επενδύσεων, είναι προφανές ότι το κράτος δεν θα έχει χρήματα να χρηματοδοτήσει νέες επενδύσεις και άρα οι επενδύσεις θα πρέπει να έρθουν από το εξωτερικό. Για να γίνει μια ξένη επένδυση προϋποθέτει 5 πράγματα:

α) Ανταγωνιστικό κόστος εργασίας (δηλαδή πόσο κοστίζεις σε σχέση με το τι παράγεις).

β) Σταθερή, χαμηλή και ξεκάθαρη φορολογία (π.χ. η Βουλγαρία έχει φόρο 10%).

γ) Μια οργανωμένη δομή της οικονομίας με ξεκάθαρες διαδικασίες λειτουργίας.

δ) Σταθερή πολιτική κατάσταση και σταθερό θεσμικό πλαίσιο ώστε ο επενδυτής να μπορεί να προγραμματίσει την επένδυσή του τα επόμενα 10 χρόνια.

ε) Ενα νόμισμα το οποίο να μην έχει τεράστιες διακυμάνσεις ώστε και πάλι να μπορεί να προγραμματίσει ο ξένος επενδυτής την επένδυσή του.

Είναι προφανές λοιπόν, ότι με τη δραχμή μόνο η πρώτη προϋπόθεση θα καλύπτεται, οι υπόλοιπες τέσσερις θα πάρουν πολύ χρόνο και δεν εξαρτώνται από το αν θα είμαστε στη δραχμή ή όχι. Με την άρνησή μας βεβαία να αλλάξουμε τις άλλες τέσσερις προϋποθέσεις, θα αναγκαστούμε μόνοι μας να προβούμε στην έξοδο από το ευρώ, καθώς η δραχμή θα διαφαίνεται σαν η μόνη λύση σωτηρίας η οποία από μόνη της θα φέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.

Το μνημόνιο έχει προφανώς πολλά λάθη γιατί δεν εστιάζει καθόλου την προσοχή του στην ανάπτυξη και η περίοδος προσαρμογής του είναι πάρα πολύ σύντομη, με αποτέλεσμα να δημιουργεί πάρα πολλές ανισορροπίες τις οποίες η κοινωνία δεν μπορεί να απορροφήσει. Το επιτόκιο του χρέους είναι το χαμηλότερο δυνατό και η αποπληρωμή του (του μεγαλύτερου μέρους) ξεκινάει μετά το 2020 οπότε το να μπούμε στο δίλημμα ότι με τη δραχμή θα λύσουμε τα προβλήματα της χώρας και θα αποφύγουμε τις μεταρρυθμίσεις νομίζω είναι τεράστιο σφάλμα το οποίο εγκυμονεί κινδύνους που σήμερα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Με τη δραχμή το μόνο που θα κάνουμε είναι να ανοίξουμε το κουτί της Πανδώρας το οποίο σύμφωνα με τον μύθο, το μόνο που έμεινε μέσα όταν το έκλεισε τρομαγμένη η Πανδώρα ήταν η Ελπίδα. Οπότε στο ερώτημα αν αξίζει να αποφύγουμε τη δραχμή πάση θυσία, νομίζω η απάντηση είναι εύκολη.


Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012

Β... από το βεντέτα

   Ελλάς, η χώρα του ήλιου στο σωτήριο έτος 2012! Η κοινωνία σε σήψη, στα τελευταία στάδια πριν τη συνολική κατάρρευση σαν πύργος από τραπουλόχαρτα μπροστά από ανεμιστήρα. Άλλο ένα τραπουλόχαρτο πέφτει από το πύργο, δείτε το...


   Και φυσικά δε μιλάω για τους 2 απόλυτους μονομάχους, τη Κανέλλη και το Κασιδιάρη... έλεος πια! Αναφέρομαι στα 17 "όχι" του κου. Παπαδάκη και στο cut του σκηνοθέτη με τους υπόλοιπους αμέτοχους - αδιάφορους να ακούν. Αυτό είναι δείγμα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας και καθημερινότητας.

   Ξεκινώντας να γράφω το blog ήθελα να σχολίαζα καθημερινά θέματα οικονομικών, χρηματιστηρίου και πολιτικής οικονομίας. Πλέον, πρέπει να συζητάμε πιο θεμελιώδη, όπως αυτό της ηθικής. Διότι για να λειτουργήσει παραγωγικά - δημιουργικά μια κοινωνία δε φτάνουν μεταρρυθμίσεις αλλά και αλλαγή στάσης όλων. Που πήγε το φιλότιμο, ο μύθος της ελληνικής φιλοξενίας και το ήθος μας;

     Β... από Βουλή!  Σε λίγο τις εικόνες από κοινοβούλια Φιλιπίννων που μια στο τόσο γίνεται πανικός και δέρνουν κάποιο αντιφρονούντα θα τις βλέπουμε και εδώ, στη δική μας βουλή! Προβλέπω το κανάλι της Βουλής να ανεβαίνει δραματικά σε τηλεθέαση. Ας είναι καλά οι βεντέτες.

   Η Δημοκρατία είναι μια γυναίκα με ψυχολογικά προβλήματα, συχνά αυτοκαταστροφική. Και αυτό γιατί επιτρέπει στο κάθε ένα (κυριολεκτικά όμως) να στραφεί εναντίον της με το ίδιο της το όπλο, τον κυρίαρχο Λαό. Όπως είπε ο Ρουσσώ, ο Λαός έχει πάντα αγνές προθέσεις αλλά μπορεί εύκολα να παραπλανηθεί, τακτική γνωστή από καταβολής των κοινωνιών.

   Μαζί όμως με την αυτοκαταστροφική γυναίκα τις περισσότερες φορές τη πληρώνει και κάποιος άνδρας παρτενέρ. Το μόνο που μένει ίσως να δούμε από το θίασο είναι σε ποιανού τα χέρια θα σκάσει η πατάτα. Όλοι ξέρουμε πως όταν χορεύεις με το διάβολο, το τραγούδι κάποτε τελειώνει...