Τετάρτη 2 Μαΐου 2012

Μια "μεγάλη" παρέα

 Στον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο, με τη τεχνολογία να συνδέει τους ανθρώπους με άμεσο και ελεύθερο τρόπο και το εμπόριο να έχει περάσει στα χέρια των πολυεθνικών εταιριών, η έννοια και τα φυσικά όρια του "κράτους" είναι υπό αμφισβήτηση.

Στη παγκόσμια σκακιέρα πλέον διεκδικούν δυναμικά την ευημερία της δύσης όλες οι αναπτυσσόμενες χώρες, οι αλλιώς BRICs (Brazil, Russia, India, China) καθώς και οι δορυφόροι αυτών, πχ η Ινδονησία που με ΑΕΠ $1 τρις. πλησιάζει αυτό της Ιταλίας και είναι ήδη μέλος του G20!

Σε ένα τέτοιο κόσμο, με αυτές τις συνθήκες ολοκλήρωσης που πάει η Ευρώπη;
Με συνολικό πληθυσμό 700 περίπου εκατομμύρια ανθρώπους, το μισό περίπου από τη Κίνα και πολύ λιγότερο από την Ινδία, τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει στο μέλλον; Είναι πραγματικά εξωφρενικό. Το Ευρώ που σχεδιάστηκε να είναι το πιο ισχυρό νόμισμα στον πλανήτη και να αντικαταστήσει σταδιακά το δολάριο, βρίσκεται πλέον στο χείλος της κατάρρευσης. Η ευρωζώνη, που ξεκίνησε ως μια συμμαχία μεταξύ ίσων πως έχει καταλήξει έτσι;

Δυστυχώς είναι κάποιος από τους άγραφους νόμους της φύσης και ισχύει αναλογικά τόσο σε μικρά κοινωνικά συστήματα όσο και σε μεγαλύτερα. Όταν θέλεις να είσαι μέλος μιας παρέας, κοινωνικής ομάδας που πρακτικά δεν ανήκεις και δε μπορείς να ακολουθήσεις τους ρυθμούς της, δυο τινά υπάρχουν. Είτε να γίνεις κόλακας για να αποσπάσεις τον οίκτο τους, να αφήσεις να σε εκμεταλλεύονται είτε οικειοθελώς να αποχωρήσεις από το σύνολο αυτό.

Αυτή η πρώτη περίπτωση είναι η "δικιά μας". Λέγοντας δικιά μας δεν εννοώ αποκλειστικά για την Ελλάδα, άλλα για όλη τη Νότια ευρωπαϊκή οικογένεια. Οι χώρες της Ευρώπης έχουν πολύ μεγάλη διαφορά σε δομικά χαρακτηριστικά. Εκτός από τα πολιτικοκοινωνικά, διαφορές σε παραγωγή, σε εργασιακή οργάνωση, απόδοση και φήμη. Παρά τα πρώτα καλά χρόνια του Ευρώ, τα οποία ήταν αποτέλεσμα της φούσκας των φθηνών δανεικών και πλαστής ευημερίας, η σύγκλιση μεταξύ των χωρών δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Γι'αυτό και στην πρώτη κρίση αμέσως οι αρχιτεκτονικές αδυναμίες φανερώθηκαν και με το παραπάνω μάλιστα.

Πιστεύοντας στο Ευρωπαϊκό όνειρο, θέλαμε να είμαστε σε μία συμμαχία μεταξύ ίσων, στην παρέα των δυνατών. Οι δυνατοί όμως από τη πλευρά τους είχαν άλλη γνώμη. Και επειδή στη φύση ο νόμος του ισχυρού είναι και αυτός που επικρατεί τελικά, έχουμε μπει στη διαδικασία να γινόμαστε φτωχοί συγγενείς, κόλακες και πειραματόζωα.

Οπότε, έχουμε φτάσει σε ένα σταυροδρόμι της Ευρωπαϊκής ιστορίας. Ο ένας δρόμος, ο αρχικά δύσκολος είναι να γίνει ενοποίηση, όπως πχ. στις ΗΠΑ με ένα ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, ένα υπουργείο οικονομικών και την ΕΚΤ να τυπώνει Ευρώ ώστε τα πλεονάσματα του βορρά να επενδύονται στα ελλείμματα του νότου. Πιστεύετε ότι αυτό στην Αμερική δε γίνεται; ρίξτε μια ματιά στα οικονομικά της πολιτείας της Καλιφόρνια, θα πειστείτε. 

Ο άλλος δρόμος, ο φαινομενικά αρχικά εύκολος, είναι ο καθένας να ακολουθήσει το δικό του δρόμο έχοντας να αντιμετωπίσει τους τεράστιους παγκόσμιους παίχτες που αναφέραμε στην αρχή που προσελκύουν επενδύσεις. Ναι μεν το τύπωμα νέου χρήματος και η έκρηξη πληθωρισμού θα διαβρώσουν το χρέος της κάθε χώρας, αλλά το βιοτικό επίπεδο θα πέφτει, μαζί με την αγοραστική δύναμη των πολιτών.

Όποιο από τα δυο σενάρια και να γίνει πραγματικότητα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως εύκολος δρόμος δεν υπάρχει. Τα σύννεφα πάνω από την Ευρώπη είναι πλέον πολλά και απειλητικά.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου